Транзиттен табыс табу – қай елдің болсын берік ұстанымы. Осы ретте, жеті ел – Қазақстан, Қытай, Белоруссия, Германия, Моңғолия, Польша және Ресей аумағында жатқан теміржол желісімен транзиттік тауар тасымалдаудың оң жолға қойылғанын атар едік. Мәселен, өткен жылы Қазақстан аумағы арқылы Қытай – Еуропа – Қытай бағдары бойынша 300 мыңнан астам контейнер тасымалданып, 2017 жылдағыдан 61% артқан.
Бұл транзиттік тауар тасымалының жылдан жылға өсе түспесе, кемімейтінін айқын аңғартты. Соңғы жылдарда теміржол әкімшіліктері арасындағы ынтымақтастықтың жандана түскені, тараптардың тасымал көлемін арттыруға мүдделі екендігін көрсетіп отыр.
Алматы қаласында өткен Қытай – Еуропа – Қытай қатынасындағы контейнерлік пойыздар тасымалын ұйымдастыру жөніндегі Бірлескен жұмыс тобының төртінші отырысында тасымалды арттыру мәселесіне ерекше ден қойылған болатын. Тек биылдың өзінде Ресей мен Белоруссияға тағайындалған контейнерлік пойыздарды қоспағанда, қазақстандыққытайлық шекара арқылы ұйымдастырылған контейнерлік пойыздардың саны 4128-ге жетіпті. Бұндай мәлімет Қазақстан, Қытай, Белоруссия, Германия, Моңғолия, Польша және Ресей теміржол әкімшіліктері өкілдерінің Қытай – Еуропа – Қытай бағдары бойынша тасымалдарды ұйымдастыру жоспарын пысықтау және 2019 жылы контейнерлік тасымал барысын талқылау кезінде көлденең тартылды. Сондай-ақ транзиттік тасымал көлемі басымдығын жоспарлауды нақтылау, олардың жүруі аумағын кеңейту, контейнерлік пойыздар санын арттыру мәселелері кеңінен талқылауға түсті. Бұл ретте «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ Қытай – Еуропа – Қытай қатынасындағы тасымал көлемін ұлғайтуы бойынша атқарып жатқан шаруаларын ауыз толтырып айтуға болады.
Бұл жөнінде Компания басқарма төрағасының бірінші орынбасары Қанат Әлмағамбетов былай дейді: «Контейнерлік жүк ағынының өсуі біздерді тасымалдарды ұйымдастыруда жаңа технологиялар іздеуге мәжбүрлей түседі. Біз оптималды қалыптастыру схемасын қолдана отырып, контейнерлік пойыздарды біріктіру тәсілдері бойынша жұмыс істеудеміз». Айтса айтқандай, қазірдің өзінде Достық және Алтынкөл станциялары бойынша «3-ке 2» схемасы бойынша – 154 контейнерлік пойыз, ал «2-ге 1» бойынша 273 пойыз әзірленді және жөнелтілді. Сөйтіп, жылжымалы құрамды айтарлықтай тиімді пайдалануға, учаскелердің өткізу қабілетін еселеуге және тасымалдың өзіндік құнын төмендетуге мүмкіндік жасалды. Осындай нәтижелі жұмыс әріқарай да жалғасын таба бермекші. Бұл ретте ұзындығы 80 және одан да көп вагонға жететін контейнерлік ұзынқұрамды пойыздарды өткізу технологиясы да енгізілгендігін айта кету керек. Соның арқасында учаскелердің өткізу мүмкіндіктерін, локомотив паркін, жылжымалы құрамды және инфрақұрылымды барынша тиімді пайдалануға қол жеткізіліп отыр. Қарталы-1 мемлекетаралық түйіспе пункті арқылы баламалы бағдарлар контейнерлік ағынның негізгі үлесі контейнерлік сервис сапасына оң ықпал етті. Ендігі маңызды мәселе контейнерлік пойыздар жылдамдығын барынша арттыра түсу. Бұл – уақыт талабы. Егер 2018 жылдың мәліметіне сүйенсек, Қытай – Еуропа – Қытай қатынасындағы контейнерлік пойыздардың орташа бағдарлық жылдамдығы 932 км/тәулікті құраған. Қ.Әлмағамбетовтің мәліметіне қарағанда, әзірге кейбір пойыздар ғана 1 150 км/тәуліктік жылдамдықпен жүреді. Ендігі міндет – республика жолдарындағы орташа жылдамдықты осындай деңгейге көтеру. Сондайақ, шекаралық өтпелерде тұру уақытын қысқарту, өткізу пункт- терінде тексеру рәсімдерін жеңілдету мақсатында Қытай темір жолдарымен электронды мәліметтер алмасу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру жоспарланған.
Жүктерді «нақты уақытында» жеткізу бойынша сервисті дамыту, клиентке бағдарлану деңгейі, пайдалану жұмыстарын жоспарлау сапасын арттыру үшін контейнерлік пойыздар келісілген кестені мүлтіксіз сақтай отырып жүруі тиістігі өзге елдер теміржол әкімшіліктерімен ыңтымақтастықты нығайтуға итермелеуде. Осындай қадамдар бедерінде контейнерлік пойыздар тасымалы бойынша Бірлескен жұмыс тобының Рәсім ережесі де бекітілгендігін айта кеткен ләзім. Клиенттерге кешенді қызмет көрсету есебінен теміржол тасымалы тартымдылығын арттыру мақсатында бірлескен сандық өнімдер мен сервистерді құру жөніндегі жұмыстар да жандана бастады. Сөз орайы келгенде, Бірлескен жұмыс тобының төртінші отырысына қатысушылар еліміздегі көлік-логистикалық хаб нысанын көруге мүмкіндік алды. Сондай-ақ, Польша, Германия, Иран, Қытай теміржол әкімшіліктері Алтынкөл станциясында, KTZE – Khorgos GateWay құрғақ портында болып, аталған нысанның жұмысымен жақын танысты. Яғни, контейнерлерді өңдеу өте қысқа уақытта – 55 минутта жүзеге асырылатыны паш етілді. Бұл орайда Қытай темір жолдары директорының орынбасары Ли Вэнсинь былай дейді: «Біз өзара тиімді ынтымақтастықты әріқарай дамыту үшін, жүк ағынының, соның ішінде контейнерлік тасымал үшін барлық жағдайлар жасалғандығына көз жеткіздік». Осылайша шетелдік теміржолшылар Қазақстан аумағында құрылған көліклогистикалық хабтың үлкен көлемдегі жүкті тасымалдауға мүмкіндік беретініне көз жеткізгендей болды.
